در طول دوران بارداری با توجه به حساس بودن این دوران برای مادر نگرانی های بسیار زیادی وجود دارد. یکی از این نگرانی ها ابتلا به عفونتها و تأثیر آن بر جنین در حال رشد می باشد. یکی از عفونتهای رایج در دوران بارداری عفونتهای قارچی است. افراد ممکن است در این دوران به این عفونتها حساس باشند و در صورت درمان نشدن دچار عوارض شدیدی شوند. امروز میخواهیم در مورد عفونتهای رایج در دوران بارداری، تاثیر عفونت واژن بر روی جنین و نحوه درمان آن صحبت کنیم.
آیا ترشحات واژن در بارداری طبیعی است؟
تقریباً همه زنان در طول دوران بارداری ترشحات زیادی از واژن دارند که جای هیچ نوع نگرانی وجود ندارد و یک امز کاملا طبیعی است که به چند دلیل اتفاق میافتد. در دوران بارداری دهانه رحم (گردن رحم) و دیوارههای واژن نرمتر میشوند و ترشحات افزایش مییابد تا از هرگونه عفونتی که از واژن به رحم میرود جلوگیری کند. افزایش سطح هورمون پروژسترون نیز میتواند باعث شود مایعات بیشتری تولید شود.
اما اگر ترشحات رنگی است یا بوی عجیبی میدهد، یا اگر احساس خارش یا درد میکنید، ممکن است عفونت واژن مانند عفونت قارچی یا واژینوز باکتریایی داشته باشید که پزشک می تواند به راحتی آن را درمان کند. سعی نکنید خودتان آن را درمان کنید. اگر فکر می کنید عفونت دارید، به پزشک مراجعه کنید.
عفونتهای واژن در دوران بارداری
شاید عفونتهای واژن در زمانهای دیگر مشکلی ایجاد نکند و به راحتی درمان شود، ولی در دوران بارداری این عفونتها را باید جدی گرفت. بنابراین هر فردی در این دوران حتی یک عفونت جزئی هم داشته باشد باید به پزشک خود مراجعه کند. قبل از درمان، تشخیص نوع عفونت اهمیت دارد.
عفونتهای واژن در دوران بارداری عبارتند از:
از جمله عفونت های واژن در طول بارداری عبارتند از:
عفونتهای باکتریایی توسط باکتری ایجاد میشود و به نسبت عفونتهای قارچی کمتر شایع است.
واژینوز باکتریایی یک عفونت در واژن است که توسط یک باکتری ایجاد میشود و به راحتی قابل درمان است. علائم و نشانههای واژینوز باکتریایی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تغییر رنگ ترشحات (سفید مایل به خاکستری و یا سبز) و آبکی شدن
- بوی بد ماهی از ترشحات واژن
- خارش واژن
- سوزش در هنگام ادرار
اما 50 درصد از زنان مبتلا به واژینوز باکتریایی هیچ علامتی ندارند.
عوارض احتمالی این عفونت در دوران بارداری اگر درمان نشود، ممکن است زایمان زودرس و تولد نوزادان با وزن کم باشد.
عفونت استرپتوکوک عفونتی است که توسط نوعی باکتری به نام باکتری استرپتوکوک ایجادمعمولاً در قسمت پایین (مستقل) یا واژن زندگی میکند. به طور معمول هیچ نوع ضرری را برای فرد به همراه ندارد و اکثر مردم متوجه ابتلا به آن نمی شوند. معمولاً فقط در صورتی مشکل ساز میشود که زنان مبتلا باردار شوند. اما به ندرت مشکل ایجاد میکند.
یک خطر کوچک در مورد این عفونت وجود دارد که میتواند در طول زایمان به جنین شما سرایت کند و او را بیمار کند. این اتفاق در حدود 1 از هر 1750 بارداری رخ میدهد.
عفونت قارچی واژن یک بیماری شایع است. عوامل متعددی از جمله: مصرف زیاد آنتیبیوتیک (میزان باکتریهای مفید را در واژن کاهش میدهند)، بارداری، دیابت کنترل نشده، سیستم ایمنی ضعیف و عدم تعادل هورمونی در نزدیکی چرخه قاعدگی باعث ایجاد عفونت قارچی میشود.
این عفونت در دوران بارداری به دلیل تغییرات در سیستم ایمنی، افزایش تولید گلیکوژن و سطوح بالاتر استروژن به وجود میآید. علائم عفونت قارچی می تواند از خفیف تا متوسط متغیر باشد و شامل موارد زیر است:
- خارش و تحریک در واژن
- احساس سوزش، به ویژه در هنگام مقاربت یا هنگام ادرار کردن
- قرمزی و تورم فرج
- درد واژن
- ترشحات ضخیم، سفید و بدون بو، با ظاهری پنیری
علائم و نشانه های شدید مانند قرمزی، تورم و خارش شدید که منجر به پارگی، ترک یا زخم میشود. از همه مهم تر افراد باردار نباید بدون مشورت با پزشک یا ماما از داروها استفاده کند
نکته: در ماههای دوم و سوم بارداری این عفونت شایع تر است.
عفونت رحم در دوران بارداری
عفونت در رحم به دلایل مختلفی میتواند خطرناک باشد. عفونت ممکن است به جفت و به جنین در حال رشد آسیب برساند، همچنین سبب زایمان زودرس و یا منجر به ناهنجاریهای هنگام تولد شود.
عفونت رحم میتواند زایمان را خطرناکتر و دشوارتر کند.
عفونتهای رحمی اغلب زمانی ایجاد میشوند که باکتریهای واژن به داخل رحم میروند، بنابراین عفونت واژن درمان نشده یک عامل خطر برای عفونتهای رحمی است.
درمان شامل آنتی بیوتیک است و ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد. اگر در حین زایمان تب ایجاد شود، پزشک یا ماما جنین را زیر نظر میگیرد. اگر علائم شدید باشد، پزشک ممکن است زایمان سزارین را توصیه کند.
عفونتهای واژن چه تاثیری بر جنین می گذارد؟
عفونتهای متعددی میتوانند روی کودک در حال رشد تأثیر بگذارند. با این حال، تشخیص اینکه آیا و تا چه حد جنین تحت تأثیر قرار خواهد گرفت یا خیر، برای پزشکان دشوار است.
عفونتها میتوانند به یکی از سه روش زیر روی نوزاد در حال رشد تأثیر بگذارند:
1- عفونتها ممکن است به مادر آسیب برسانند و بدن او را کمتر قادر به پرورش کودک کنند.
2- آنها میتوانند مستقیماً با ایجاد تغییراتی که منجر به ناهنجاریهای هنگام تولد میشود به نوزاد آسیب برسانند.
3- آنها میتوانند باعث زایمان زودرس یا سقط جنین شوند.
عفونتهایی واژن که به جنین در حال رشد آسیب می رسانند عبارتند از:
- واژینوز باکتریایی، که ممکن است باعث زایمان زودرس شود.
- استرپتوکوک گروه B که میتواند عوارض شدیدی در نوزادان ایجاد کند و در موارد نادر میتواند کشنده باشد.
سایر عفونتها نیز ممکن است به جنین در حال رشد آسیب برسانند، بسته به سلامت کلی فرد باردار، زمان ایجاد عفونت و اینکه آیا فرد تحت درمان قرار گرفته است یا خیر؟
جلوگیری از عفونتهای واژن در زمان بارداری
همیشه پیشگیری خیلی موثرتر از درمان است به ویژه در این دوران بارداری، که میتوان با پیشگیری جلوی خطرات احتمالی و جبران ناپذیر را گرفت و از استرس مادر در این دوران جلوگیری کرد. راههای پیشگیری از این عفونتها عبارتند از:
- شستن دستها با دقت و پشتکار
- استفاده از لباسهای زیر نخی و تمیز
- خوداری از استفادهی توالتهای عمومی و در صورت اجبار رعایت نکات بهداشتی
- آزمایش برای گروه B استرپتوکوک
- مرطوب نگه نداشتن واژن
- تقویت سیستم ایمنی بدن با مشورت پزشک
- برای خشک کردن ناحیۀ واژن، کشیدن دستمال از جلو به عقب اندام تناسلی
همانطور که گفته شد، شاید عفونتهای واژن نگران کننده نباشد ولی اگر در دوران بارداری اتفاق بیفتد باید جدی گرفته شود و به پزشک مراجعه کنید.